CUMHURİYETİMİZ, 100. YILINDA İNSANLIĞIN ÜMİDİDİR
Fethi Murat Doğan
Araştırmacı-Yazar
Krallığın, otokrasinin, padişahlık sisteminin çoktan miadını doldurduğu; büyük Fransız İhtilâlinin doğurduğu hürriyet kasırgasının bütün dünyayı sardığı 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başlarında, çöken büyük bir imparatorluğun sözcüleri olan Türk aydınları, “hürriyet” meş’alesini yükseğe kaldırdılar.
Hürriyetin ve bir anayasanın her meseleyi halledeceğini sanıyorlardı ki, karşılarına emperyalizmin çıktığını fark ettiler.
Tanzimatın ardından zamanla bir “yarı müstemleke” hâline gelen Osmanlı Devleti, çöküşü geciktirmeye çalışıyordu. Farklı dil ve dinlerden toplumları adaletle yönetmenin; Hristiyan ve Musevilere karşı hoşgörü, serbestlik ve insanca davranmanın emsalsiz örneğini veren Osmanlı, şimdi emperyalizmin ve Çarlığın kışkırttığı Balkan ve Arap toplumlarının isyanıyla karşı karşıyaydı.
Emperyalizm, azınlık milliyetleri kışkırtarak parçalamak istediği Osmanlı-Türk İmparatorluğunu, Birinci Dünya Savaşında, rakibi Avusturya-Macaristan İmparatorluğuyla birlikte yenmek ve Osmanlı ülkesini paylaşmak için harekete geçti. “Doğu Sorunu” ve “Hasta Adam” diye adlandırdıkları Osmanlı İmparatorluğunu parçalayıp paylaşmak için, başta o dönemin en kuvvetli emperyalist devleti İngiltere olmak üzere, Çarlık Rusya’sı ve Fransa birleşmişti. Ancak onlar, tarihin tanıdığı en köklü ve en eski kavim olan Türkleri, anlaşılan o ki, yeterince tanımıyorlardı.
İngiliz ve Fransızlar, sömürgelerinden topladığı askerleri de getirerek büyük savaşta, tıpkı Truva karşısındaki selefleri gibi, Çanakkale önlerinde toplanmışlardı. Düşman armadasının amiral gemisinin adı da Truva’yı işgale gelen ordunun komutanı Agamemnon’un adını taşıyordu! Kısa bir sürede Çanakkale Boğazını geçerek İstanbul’u işgal edebileceklerini sanıyorlardı; hatta, İstanbul randevusu bile vermişlerdi!
Emperyalist saldırganlara karşı kahramanca savaşan Türk milleti, Çanakkale savunmasıyla mazlum milletlerin istiklal ve hürriyet uğruna mücadelesinin de öncüsü olmuştur. Çanakkale Zaferimiz, aynı zamanda İstiklal Savaşımızın da “önsöz”üdür.
Millî Mücadelemizin hemen bütün kahramanları, Çanakkale muharebelerinin muzaffer komutanlarıdır. Millî Kurtuluş Savaşımız, emperyalizmi yenilgiye uğratarak bütün Asya, Afrika ve Lâtin Amerika halklarına emsal olmuş; Fransız İhtilalinin istiklal ve hürriyet meş’alesini Türkler devralmıştır. Emperyalizmin saldırısına kararlılıkla direnen Türkler, Osmanlı İmparatorluğunun yenilgiye uğraması ve parçalanması karşısında, Anadolu’muzu ve Trakya’nın bir bölümünü kurtararak bağımsız Türk devletini ayakta tutmuşlardır.
“Cumhuriyet”, Türk devletinin yeni siyasi-sosyal “rejim”idir. Devlet ile devlet biçimleri farklı kavramlar olmakla birlikte, “Cumhuriyet”, Devletimizin yeni adı yerine de kullanılmaktadır. “Devlet” de bizde, sadece büyük bir siyasi kurum değil, çok zaman “Vatan” yerine de kullanılır.
Nasıl Osmanlı Devleti, Selçuklu’nun devamıysa, aynı şekilde Türkiye Cumhuriyeti de Osmanlı Devletinin bir devamıdır; değişen, siyasî-sosyal “rejim”dir. Selçuklu da Osmanlı da Türkiye Cumhuriyeti de Türk devletleridir. Türkiye Cumhuriyeti Devletini, bir siyasi devamlılık içinde görmemek, aslında Türk milletini köksüzleştirmeye çalışmak demektir ki, asla kabul edilemez. Türklerin köklü tarihinden habersiz olanlar, Türk milletinin sanatından, kültüründen, yüzyıllardır devam eden geleneklerinden de habersiz oldukları gibi, şanlı Türk ordusunun gelenek ve düzeninin çok eski yüzyıllara dayandığını da bilmiyorlar. Hürriyet ve istiklaline çok düşkün olan Türkler, aynı zamanda çok sayıda devlet kurmuşlardır.
Zaferin ardından ve Cumhuriyetle birlikte, her konuda büyük hamlelerle iktisadi ve sosyal yapının değişmesi yanı sıra, eğitim, sanat, kültür cephesinde de çok geniş kapsamlı yenilikler yapıldı. “Millî modernleşme” ile yeni rejim olan Cumhuriyetin hem yerleşmesi hem de gelişip güçlenmesi sağlanmaya çalışıldı. Büyük bir millî uyanış; istiklâl ve hürriyet uğruna mücadele azmi, millî şeref ve haysiyetini koruma gayreti, “düvel-i muazzama”ya karşı Kuvayimilliye ruhu; Vatan için, Türk milletinin gelişmesi için soylu bir “mefkûrecilik” (idealizm), kuruluş ve inşa döneminin fikir, düşünce ve ruh dünyasını ortaya koyuyordu.
Hayatımızda olduğu gibi, milletlerin tarihinde de iniş ve çıkışlar, ilerleme ve gerilemeler, zafer ve yenilgiler, altüst oluşlar ve dirilişler vardır. Çok yaygın, çok eski ve çok köklü tarihi olan Türklerin de çeşitli dönemlerde, çok büyük zorlukların üstesinden geldiğini; en zor şartlarda bile mutlaka bir çıkış yolu bulduğunu, her zaman büyük kahramanlar yetiştirdiğini görüyoruz. Atilâ’lar, Alparslan’lar, Yıldırım’lar, Timur’lar, Fatih’ler, Kanuni’ler, Atatürk’ler yetiştiren Türk milletinin, iki yüzyılı aşkın gerilemenin ardından tam bir çöküşünü bekleyenler, hüsrana uğramıştır.
Cumhuriyet, yeniden dirilişin adı olmuştur.
Cumhuriyetle birlikte başlayan eğitim seferberliği, halk sağlığı alanında büyük hamle, tarım ile iktisadi ve ticari alanda önemli gelişmeler; bilim, kültür ve sanat alanında olağanüstü çabalar sonucu, savaş yorgunu ve yoksulu Türk halkı, kısa bir sürede silkinmiş ve toparlanmıştır. Kadınlar, toplum hayatının her alanında ve her meslekte yer almaya başlamıştır. Aydınlar ve gençler, cumhuriyetin heyecanını bütün topluma aktarmışlardır.
Emperyalizmin milli hükumeti zor duruma düşürmek ve halkla karşı karşıya getirmek için kışkırttığı isyanların yayıldığı bir ortamda, çok partili siyasî rejim denemeleri başarısızlığa uğramıştır. Emperyalizmin yıkıcı teşebbüsleri akamete uğratılmıştır, fakat çok partili siyasi rejim için ortam da bulandırılmıştır. Daha sonra, çok partili siyasi rejime seçimle geçilebilmesi, Cumhuriyetimizin çok önemli bir başarısıdır. Böyle önemli değişikliklerin, büyük sarsıntılara yol açmadan ve kansız bir şekilde gerçekleşmesi son derece önemlidir. Ancak, çatışmacı sosyal ve siyasî kültürümüz, yabancı “büyük” devletlerin “siyasî” müdahalesi için elverişli ortam doğurmaktadır! Kıbrıs dolayısıyla da Türkiye ile yakından ilgili olan İngiltere, dünya hakimiyetini devrettiği ABD ile birlikte, kendilerinden gitgide uzaklaşan ve Sovyetler Birliğinden destek almak için teşebbüste bulunan Menderes’e karşı, 27 Mayıs askeri darbesine “yol verdiler”! Ardından, bu durum ’71 ve ‘80’de de yaşandı. Ayrıca, arada ve sonrasında da başka askerî müdahalelerle karşılaşıldı.
Türkiye’de; Sovyet-ABD rekabetinin en şiddetli yaşandığı; iç savaşa varan bir “kardeş kavgası”nın çok büyük kayba yol açtığı bir dönemi gördük. Çok büyük bir iç kargaşanın ortaya çıktığı bu dönemde gençlerimizin “düşman kamplara” ayrılması, toplumun bölünmesi, iç savaş ortamı ve bölücülük, hem ABD hem de Sovyetler Birliği tarafından kışkırtılmıştır. Gençlerimizin ve aydınların bir bölümü, kendi tarihine, kültürüne, değerlerine, Ülkesine düşman edilmiştir! Millî bilincin yol göstericiliği yok sayılmış; emperyalizme karşı mücadele eden gençler, bir süre sonra, Moskova’nın etkisi altına girmişler, bazıları da tedhiş hareketlerine girişmeye başlamıştır. Gençlerimizin bütün enerjisinin heba edildiği ve çok üzücü olayların yaşandığı bu “kardeş kavgası”ndan gereken dersleri çıkarmalı; millî ve manevi değerlerimize bağlı, Ülkesine ve insanlığa hizmet aşkıyla dolu; bilim-teknik, kültür-sanat ve diğer sahalarda çok iyi bir eğitim görmüş, genç nesiller yetiştirilmelidir.
Yabancı kültür emperyalizmi, müzik, sinema, TV’ler gibi sanat-kültür sahasında çok etkili olduğu gibi, orta ve yüksek öğretimdeki, başta İngilizce olmak üzere, yabancı dilde eğitim-öğretim yoluyla çocuklarımız ve gençlerimiz, “beyin göçü”ne teşvik ediliyor; her türlü yabancı etkiye açık hâle getiriliyor; kendi kültürüne ve değerlerine yabancılaştırılarak devşiriliyor! Aynı zamanda, Türkçemiz “üvey evlât” olarak görülüyor; dilimize ve kültürümüze değer verilmiyor, dilimizin bilim dili olarak gelişmesi engelleniyor.
Cumhuriyetimiz, çok çeşitli bakımlardan sınanmıştır. Emperyalizmin “böl ve hükmet”, Azerbaycan Türklerinin söyleyişiyle “ayır-buyur” siyasetinin doğurduğu, insanlık düşmanı azılı etnik ırkçı-faşist, bölücü, Türkiye-düşmanı terörist PKK; kahraman asker ve polisimiz tarafından sinek gibi ezilmektedir. Terörist PKK, soykırımcıbaşı ABD ile onun nüfuzundaki eskinin ikinci, üçüncü sınıf sömürgeci ve emperyalistleriyle bölgemizdeki ırkçı-şoven ve yayılmacı-saldırgan bazı “piyon devletler” tarafından silahlandırılıyor, kışkırtılıyor ve kullanılıyor. Terörist PKK, Doğuda yüz binlerce Müslümanı samanlıklara, camilere doldurup yakan, işkence ve tecavüz edip kuyulara atan, toplu olarak gömen Ermeni Hınçak ve Taşnak tedhişçilerinin devamıdır!
PKK, ırkçı-yayılmacı Yunan ordusunun ve ırkçı-faşist işgalci Ermenistan ordusunun hizmetindedir. Irak’ı parçalayıp işbirlikçisi aşiret reisleri Barzani ve Talabani’yi işbaşına getiren ABD; bir “ajan-devlet”, bir “İkinci İsrail-Kürdistan” kurmak için Suriye’yi de parçalamış; geniş kapsamlı bir etnik temizlikle Arap ve Türkmen halkın çoğunluğunu Türkiye’ye sürmüştür! Suriye’de nüfusu çok az, küçücük bir azınlık teşkil eden Kürtleri, terörist PKK’nın Suriye’deki uzantısı PYD vasıtasıyla kullanan ABD, Suriye’nin yüzde 40’ına yakın bölgede kukla bir devletçik kurarak bir terör koridoru açmak ve Türkiye’yi güneyden kuşatmak ve burayı bir saldırı üssü olarak kullanmaya kalkışmaktadır! Yüzlerce kargo uçağı, on binlerce TIR ağır silah ve mühimmat ile modern teçhizatla donatıp eğittiği terörist PYD, kiralık câniler çetesi olarak ABD’nin paralı askerleridir.
ABD, Batıda ırkçı-yayılmacı Yunanistan’ı Türkiye’ye karşı kışkırtmaktadır. Günümüzde Yunanistan, ABD tarafından askerî bakımdan işgal edilerek bir Amerikan üssü hâline getirilmiştir! Ukrayna’yı köleleştirip Rusya’ya karşı kışkırtan ve kullanan ABD, piyonu Yunanistan’ı Türkiye’nin üstüne sürmek için fırsat kollamaktadır! İçerde medyayı, aydınları, bazı büyük sermaye gruplarını ve bazı kuruluşları kullanan ABD; Fransa ve diğer bazı ülkeleri de Türkiye aleyhtarı yıkıcı ve bölücü faaliyete kışkırtmaktadır!
Son dönemde, Cumhuriyetimizin yerine “İkinci Cumhuriyet” kurmak isteyen, bazı yazarların ifadesiyle bu “numaracı cumhuriyetçiler”, özellikle basın ve TV’lerde yıllarca Türk halkını ve gençlerimizi etkilediler! “İkinci Cumhuriyet” savunucuları, eski Moskovacı, daha sonra aşırı Amerikancı bir aydın zümre olarak, açıkça Türkiye Cumhuriyetine, şanlı Türk ordusuna, bütün devlet kurumlarımıza düşmanlık ettiler; etnik-ırkçı bölücülüğü ve insanlık düşmanı PKK terör örgütünü savundular! 1999 büyük depreminde de Türkiye-düşmanı bozgunculuk yaptılar! ABD emperyalizminin işbirlikçisi FETÖ’nün destekçisi bu aydınlar, 15 Temmuzdaki FETÖ’nün dinci-faşist askerî darbesi için ortamı hazırladılar! Bu kanlı darbeyi, bağımsızlığına düşkün Türk milleti ezdi geçti. Halkın, ABD’nin müdahalesine, ABD işbirlikçilerinin kanlı darbesine karşı kahramanca mücadelesi, Türk milletinin aynı zamanda demokrasiye yürekten bağlı olduğunu ortaya koyduğu gibi, Vatanın ve demokrasinin gerektiğinde nasıl savunacağını da bütün dünyaya gösterdi.
En son, ülkemizin karşılaştığı bu büyük deprem felâketi, çok büyük sayıda insanımızı kaybetmemize ve çok büyük yıkıma rağmen, büyük Türk milletinin, olağanüstü yardım ve dayanışmasını, kara günlerdeki emsalsiz fedakârlığını ortaya koydu. Felâketzede kardeşlerimize yardım için, bütün milletimiz büyük bir yarış hâlindedir. Türkiye, daha önceki ’99 büyük deprem felâketinin ve diğer depremlerin yaralarını kısa sürede sardığı gibi, bu büyük deprem felâketinin yol açtığı yaraları da çok geçmeden mutlaka saracaktır. Bu ve buna benzer çok sayıda güçlüğe, engele, felâkete ve tehlikeye rağmen Cumhuriyetimiz, büyük Türk milletinin çok zengin ve şanlı tarihi, yüzyılların tecrübesi ve kahramanlığıyla bütün badireleri aşmakta ve geleceğe emin adımlarla ilerlemektedir. Çok eski tarihi, çok köklü gelenekleri olan Türklerin, hürriyet ve istiklâlin temsilcisi kahraman bir millet olduğu, bütün dünya tarafından bilinmektedir.
Sovyetler’in çöküşünün ardından, Roma İmparatorluğu benzeri bir durum ortaya çıkmışsa da nispeten kısa zamanda Rusya’nın toparlanması, Çin’in direnmesi ve bilhassa Türkiye’nin, Ecevit ile başlayan bağımsızlıkçı antiemperyalist siyasetinin etkisiyle yeni kuvvet merkezleri ortaya çıktı. Avrupa Birliği ise, 2003’teki Körfez Savaşında da görüldüğü gibi, ABD karşısında pek fazla varlık gösteremedi. Türkiye, çok ciddi kışkırtmalara, “Ergenekon Dâvası” diye bilinen “FETÖ kumpası”na, Türk ordusuna karşı düşmanlığa, bunun sonucu ortaya çıkan “Açılım” bölücülüğüne ve ABD tetikçisi dinci-faşist FETÖ’nün askerî darbe girişimine rağmen yoluna devam etti.
‘70’lerde Birleşmiş Milletlerdeki “77’ler Hareketi” de denen “Bağlantısız Ülkeler”; iki “süper devlet”, ABD ve SB arasındaki rekabetten de faydalanarak birçok konuda önemli kararlar aldılar. “Üçüncü Dünya”nın, Asya, Afrika ve Lâtin Amerika Ülkelerinin karasularındaki haklarını savunmaktan, İsrail siyonistlerinin Filistin halkına karşı baskısını lânetlemeye kadar, büyük mücadeleler verdiler. Günümüzde “Dünya, 5’ten büyüktür!” şeklindeki çok önemli şiar, bağlantısız ülkelerin özlemlerini dile getirmekte ve milletlerarası sahada eşitlik, adalet, barış ve dayanışma özlemini, Birleşmiş Milletlere hâkim olan ABD’ye karşı bilhassa ortaya koymaktadır.
Çanakkale Destanını yazan, emperyalizme karşı ilk muzaffer İstiklâl Savaşını veren büyük Türk milleti, Atatürk’ün önderliğinde millî modernleşme yolunda köklü değişiklikleri gerçekleştirmiş ve kısa bir süre içinde insanlık âleminin saygın bir üyesi hâline gelmiştir. Ülkemize çok büyük zarar veren ve dışardan körüklenen “kamplaşma”ya rağmen 100’üncü yılında Cumhuriyetimizi daha da yükseltme konusunda büyük bir “millî mutabakat”ın ortaya çıkması çok sevindiricidir. Bir “fazilet rejimi” olan Cumhuriyetimizin gelişip güçlenmesini, Abdülhamid Hân ve hilâfet taraftarlığı veya aleyhtarlığı şeklinde kullanmaya kalkışan, sınırlı bazı çevrelerin engelleyemeyeceği açıktır.
Türkiye, hem Türk dünyasının hem İslâm dünyasının hem de bütün mazlum milletlerin fiilen öncülüğünü yapmaktadır. Sovyetler Birliğinin çöküşünün ardından Rusya ve Çin’in emperyalizme karşı yeterince direnemedikleri şartlarda, bağımsızlığı ve millî hâkimiyeti konusunda ısrarlı tavrı ve bölgedeki haklı taleplerini savunmakla ilgili kararlı mücadelesiyle, Ülkemizi ve komşu bazı ülkeleri parçalamak ve “İkinci İsrail” kurmak plânını uygulamada Türkiye, ABD emperyalizminin “tekerine çomak sokmaktadır”! Türkiye, verdiği mücadeleyle dünyada emperyalizme direnişin çok önemli bir odağıdır ve Asya, Afrika. Lâtin Amerika ülkeleri halklarının gönlünü fethetmektedir. Türk dünyasının önde gelen ülkelerinden kardeş Kazakistan, ABD’nin körüklediği darbe girişimini bastırmış; kardeş Türk cumhuriyetlerinin birlik ve dayanışma yolundaki yürüyüşü durdurulamamıştır. İslâm ülkeleri halkları arasında da siyonizme ve emperyalizme karşı Türkiye’nin kararlı tavrı, çok büyük ilgi ve sevgiyle karşılanmaktadır.
Bağımsız sosyalist Venezuela, Ülkemizin Güney Amerika’daki en yakın dostu olarak Yankeelere karşı kararlılıkla direnmiş; Trump’ın “tayin ettiği” sahte ve hain “Cumhurbaşkanı” Gaudio’yu iki paralık etmiş ve insan içine çıkamaz hâle getirmiştir! Enerji sıkıntısına giren ABD, yıllardır satışını engellediği Venezuela’dan petrol alabilmek için, tam bir arsızlıkla Venezuela’nın kapısını çalmıştır! ABD’nin, “arka bahçesi” olarak gördüğü Orta ve Lâtin Amerika ülkelerinin uyanış ve mücadelesi, “dünya jandarması” rolündeki ABD emperyalizminin, daha “arka bahçesi”ne bile hâkim olamadığını göstermektedir! Son seçimde halkın işbaşından uzaklaştırdığı Brezilya’nın ABD uşağı şaibeli başkanı, apar topar efendilerinin ülkesine kaçmıştır!
Cumhuriyetimiz, karşılaştığı büyük felâketin yaralarını sarıp gereken dersleri çıkarırken düşmanca emelleri olanları da hüsrana uğratacaktır. En önemlisi, millî dâvâlarımızda ve felâket günlerinde toplum olarak halkın birliğini ve dayanışmasını sağlamak, tayin edici önemdedir. Bu konu, iktidar-muhalefet, “sağ-sol” ayrımı yapılmadan, tamamen partilerüstü bir yaklaşımla ele alınmalıdır. “Çatışmacı ve uzlaşmaz” zihniyeti değiştiren yeni bir sosyal ve siyasî kültür geliştirmede, iktidara da muhalefete büyük görevler düşmektedir. Cumhuriyetimizin 100 yıllık muhasebesini yaparken birleştirici bir anlayışla hareket edilmesi, vahim yanlışların ve bugün asla kabul edilmeyecek nitelikte olsa bile, zararlı uygulamaların da “kan dâvâsı” gibi ele alınmaktan kaçınılması gerektiği dikkate alınmalıdır.
İktisadî-mâlî, siyasî, askerî ve kültürel alanda büyük hamleler yapmak için yeni bir seferberliğe ihtiyaç vardır. İnsanlığın ilgiyle takip ettiği, hürriyet ve istiklâl meşalesini yükseklere taşıyan Türkiye, 21’inci yüzyılı da Cumhuriyetimizin zafer yüzyılı olarak tarihine kaydedecektir.